[opracowano na dzień 20 września 2013]

Co to jest zasiedzenie?

Zasiedzenie jest sposobem nabycia własności nieruchomości bądź rzeczy ruchomej. Zasiedzieć można również służebność gruntową i służebność przesyłu.

Kiedy dochodzi do zasiedzenia nieruchomości?

Zasiedzenie nieruchomości następuje, w przypadku gdy posiadamy ją nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny (jak właściciel), nie będąc jej właścicielem, pod warunkiem że posiadamy ją w dobrej wierze, a więc w przekonaniu, że jesteśmy jej właścicielami. Jeżeli pozostajemy w złej wierze, czyli mamy świadomość, iż nie jesteśmy właścicielami, to własność nieruchomości nabywamy dopiero po upływie trzydziestu lat.

Dla oceny dobrej lub złej wiary istotny jest moment objęcia nieruchomości w posiadanie.

Kiedy dochodzi do zasiedzenia rzeczy ruchomej?

Posiadacz rzeczy ruchomej nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze. Zasiedzenie ruchomości jest możliwe tylko, w przypadku pozostawania w dobrej wierze przez cały okres wymagany do zasiedzenia. Zła wiara wyklucza zasiedzenie ruchomości.

Jaki wpływ na bieg terminu zasiedzenia ma przeniesienie posiadania?

Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.

Co przerywa bieg terminu zasiedzenia?

Bieg terminu zasiedzenia przerywa się:

1. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2. przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

3. przez wszczęcie mediacji.

Po każdym przerwaniu terminu zasiedzenia biegnie ono na nowo.

W razie przerwania terminu zasiedzenia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, zasiedzenie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Co zawiesza bieg terminu zasiedzenia?

Bieg zasiedzenia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

1. co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;

2. co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;

3. co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa;

4. co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody.

W jaki sposób następuje stwierdzenie zasiedzenia?

Stwierdzenie zasiedzenia następuje w postępowaniu sądowym w trybie nieprocesowym. Opłata od wniosku o stwierdzenie zasiedzenia wynosi 200 zł w przypadku służebności gruntowej i 2000 zł w przypadku nieruchomości.