[opracowano na dzień 06 sierpnia 2015]
Jeżeli zostanie wydany wyrok skazujący, to na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, sąd orzeka, obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody, w całości albo w części, lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Przykład: skradziono nam rzeczy o wartości 45.000 zł. Sąd zasądza od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego obowiązek naprawienia szkody w wysokości 45.000 zł.
Przykład: zostaliśmy pobici. Ponieśliśmy koszty leczenia w wysokości 10.000 zł. Sąd zasądza od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego obowiązek naprawienia szkody w wysokości 10.000 zł. Ponadto może zasądzić np. 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia za poniesioną krzywdę (straty moralne, ból, cierpienie, ograniczenia związane z leczeniem).
Wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody może złożyć pokrzywdzony, a także prokurator, aż do zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej. Ponadto Sąd może orzec taki obowiązek nawet bez wniosku.
Orzeczenie odszkodowania lub zadośćuczynienia albo nawiązki w postępowaniu karnym w żaden sposób nie utrudnia dochodzenia niezaspokojonej części roszczenia w drodze postępowania cywilnego.