[opracowano na dzień 20 września 2013]

Kiedy sąd może orzec rozwód?

Sąd może rozwiązać małżeństwo poprzez rozwód, gdy pomiędzy małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego.

Trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego następuje, gdy pomiędzy małżonkami zanikają więzi:

1/ emocjonalna (duchowa);

2/ fizyczna;

3/ gospodarcza.

W wyroku sąd orzeka, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego. Za zgodą obojga małżonków sąd może zaniechać orzekania o winie.

Czy sąd może oddalić powództwo o rozwód, a więc uznać, że orzeczenie rozwodu nie jest dopuszczalne?

Tak, sąd może oddalić powództwo o rozwód, jeżeli:

1/ nie nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego;

2/ wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków;

3/  orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego;

4/ rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyraża zgodę na rozwód albo gdy odmowa z jego strony w określonych okolicznościach jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Kiedy sąd może skierować małżonków do mediacji?

Sąd kieruje małżonków do mediacji, gdy istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa. W takiej sytuacji sąd może również zawiesić postępowanie.

Sąd może skierować małżonków do mediacji także w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokajania potrzeb rodziny, alimentów, sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi oraz spraw majątkowych.

Jakie rozstrzygnięcia zawiera wyrok w sprawie o rozwód?

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o:

1/ władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem i o kontaktach rodziców z dzieckiem, a także o alimentach na rzecz dzieci;

2/ sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania, z możliwością orzeczenia eksmisji jednego z małżonków;

3/ w wyjątkowych sytuacjach sąd może dokonać również podziału majątku wspólnego;

4/ na żądanie małżonka niewinnego, gdy rozwód został orzeczony z winy jednego z małżonków, sąd może orzec alimenty na rzecz małżonka niewinnego, jeżeli rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego;

5/ na żądanie małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego i który znajduje się w niedostatku, sąd może orzec na jego rzecz alimenty od drugiego małżonka.

Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny wobec byłego małżonka orzeczony w wyroku rozwodowym?

Obowiązek alimentacyjny wygasa w przypadku zawarcia nowego małżeństwa przez małżonka uprawnionego do alimentów, a także z upływem pięciu lat, jeżeli zobowiązanym jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, chyba że sąd przedłuży termin pięcioletni ze względu na wyjątkowe okoliczności.

Kiedy można zmienić nazwisko?

Małżonek, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił nazwisko, może złożyć oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że chce powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem związku małżeńskiego. Oświadczenie można złożyć w terminie 3 miesięcy od chwili uprawomocnienia się wyroku.